جذام

جذام با نام هانسن هم شناخته می‌شود که این اسم را از روی دانشمندی که بیماری را کشف کرد (گرهارد آرمور هانسن) گرفته‌اند. این بیماری به شدت عصب‌های دست و پا، پوست، جداره بینی و مجرای فوقانی تنفسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با این حال، می‌توان گفت جذام همچون گذشته بیماری شایعی نیست، اما همچنان در برخی مناطق جهان از جمله ایران وجود دارد وپس از انقلاب، با اجرای برنامه‌های درمانی و آموزشی گسترده، به شکل قابل توجهی شیوع این بیماری کاهش یافت. امروزه با اینکه جذام به‌عنوان یک بیماری نادر در ایران شناخته می‌شود، اما همچنان در برخی مناطق مانند سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان دیده می‌شود.
جذام یک بیماری عفونی و پیش‌رونده است که بر اثر عامل باکتریایی مایکوباکتریوم لپره (Mycobacterium Leprae) ایجاد می‌شود. در حال حاضر این بیماری همچون گذشته واگیردار نیست واگر شما با فرد مبتلا به لپرسی (جذام) تماس مستقیم و مکرر داشته باشید، به نحوی که در معرض قطرات بینی یا دهان او قرار بگیرید، احتمال انتقال بیماری جذام افزایش می‌یابد بنابراین دانشمندان دستگاه تنفسی را شایع‌ترین راه انتقال لپرسی (جذام) می‌دانند همچنین، برخی افراد به دلیل ژنتیک یا ضعف سیستم ایمنی، در برابر مایکوباکتریوم لپره آسیب‌پذیرتر هستند عامل این بیماری می‌تواند شامل بروز علایم زیر در بیماران باشند
۱.نشانه‌های پوستی جذام پوست خشک، ضخیم و سفت بی‌حس شدن پوست و تغییر رنگ در بخش‌هایی از آن ریزش نواحی پوستی دارای مو مانند مژه و ابرو رشد ضایعات پوستی ایجاد زخم‌های بدون درد در کف پا تورم یا بروز توده‌هایی در ناحیه لاله گوش
۲.علائم عصبی جذام ضعف و فلج عضلانی در دست‌ها و پاها بی‌حس شدن نواحی آسیب‌دیده پوست اختلال در اعصاب مرتبط با چشم و احتمال خطر کوری تورم اعصاب نواحی نزدیک به گردن، آرنج و زانو
۳.نشانه‌های غشای مخاطی جذام خونریزی در بینی گرفتگی و کیپ شدن ناحیه بینی
۴.علائم جذام پیشرفته فلج نواحی دست و پا تغییر فرم در غضروف بینی بروز زخم‌های مزمن در کف پا (این زخم‌ها درمان نمی‌شوند) بروز عفونت در انگشتان دست و از بین رفتن نوک آن‌ها مشکلات چشمی ریزش ابرو براساس توصیه سازمان بهداشت جهانی (WHO) باید درمان جذام به صورت رایگان در اختیار بیماران قرار بگیرد.

تشخیص بیماری جذام با معاینه بالینی ضایعات پوستی و بررسی علائم عصبی آغاز می‌شود.
تأیید تشخیص معمولاً از طریق آزمایش‌های میکروسکوپی، بیوپسی پوست و تست‌های مولکولی انجام می‌گیرد.
درمان چنددارویی یا MDT، روش اصلی درمان بیماری هانسن است که توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) توصیه می‌شود.
این درمان ترکیبی از چند آنتی‌بیوتیک است که همزمان به باکتری عامل بیماری حمله می‌کنند، و به این شکل از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و به درمان کمک می‌کنند. دوره درمان جذام با این روش بستگی به نوع و شدت بیماری دارد.علاوه بر درمان دارویی، بیماران مبتلا به جذام به مراقبت‌های حمایتی و توانبخشی نیز نیاز دارند. این روش‌های حمایتی به بهبود سلامت جسمی و روانی بیماران، جلوگیری از تغییر شکل اندام‌ها و افزایش توانایی‌های حرکتی کمک می‌کنند.
کودکان نیز ممکن است به بیماری جذام مبتلا شوند، اگرچه ابتلا در کودکان نادرتر است.بیماری جذام به ندرت از مادر به جنین منتقل می‌شود. شواهد نشان می‌دهند که خطر انتقال این بیماری در دوران بارداری بسیار کم است.بیماری جذام واکسن خاصی ندارد، اما تحقیقات نشان داده است که واکسن BCG (واکسنی که برای پیشگیری از سل استفاده می‌شود) می‌تواند به طور نسبی از بروز جذام جلوگیری کند. در گذشته، بیماران جذامی به دلیل نگرانی از انتقال بیماری از دیگران جدا می‌شدند. اما با پیشرفت درمان‌ها و اثبات غیرمسری بودن بیماری پس از درمان مناسب، نیازی به قرنطینه یا جداسازی افراد مبتلا نیست. بیماران با درمان مناسب می‌توانند به زندگی عادی خود ادامه دهند و خطر انتقال بیماری به حداقل می‌رسد
بیماری جذام در یک نگاه: بیماری جذام که به آن لپرسی یا هانسن نیز می‌گویند، یک بیماری عفونی ناشی از باکتری مایکوباکتریوم لپره است که اگر به موقع درمان نشود، ضایعات پوستی و معلولیت شدید ایجاد می‌کند. بنابراین بهتر است درباره کوچک‌ترین تغییرات پوستی و بروز ضایعات مسطح با پزشک متخصص پوست یا دکتر متخصص عفونی مشورت کنید.