خود مراقبتی چیست؟

به گزارش روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت استان مرکزی و لرستان، خودمراقبتی عمل آگاهانه ای را توصیف می کند که فرد برای ارتقای سلامت جسمی، روانی و عاطفی خود انجام می دهد. خودمراقبتی انواع زیادی دارد. این کار می تواند تضمین کند که هر شب به اندازه کافی بخوابید یا چند دقیقه بیرون بروید تا هوای تازه تنفس نمایید . 

خودمراقبتی به این صورت تعریف شده است: «فرآیندی چند بعدی و چند وجهی از مشارکت هدفمند در استراتژی‌هایی که عملکرد سالم را ارتقا می‌بخشد و بهزیستی را افزایش می‌دهد.»

خودمراقبتی برای ایجاد انعطاف‌پذیری در برابر آن عوامل استرس‌زا در زندگی که نمی‌توانید آنها را از بین ببرید حیاتی است. . وقتی اقداماتی را برای مراقبت از ذهن و بدن خود انجام دهید، برای بهره مندی از یک زندگی عالی بهره مند خواهید . 

با این حال، متأسفانه، بسیاری از مردم مراقبت از خود را به جای یک اولویت، یک امر تجملی می دانند. در نتیجه، این افراد احساس غرق شدن در مشغله زندگی، خستگی و عدم توانایی برای مقابله با چالش های اجتناب ناپذیر زندگی را احساس می کنند . 

بنابراین لازم است ارزیابی کنید که چگونه می توانید از ذهن و جسم و روح خود مراقبت کنید و در این مسیر موفق باشید . 

1-خودمراقبتی فیزیکی

اگر می خواهید بدنتان به طور موثر فعالیت نماید ، باید از بدن خود مراقبت کنید. به خاطر داشته باشید که ارتباط قوی بین بدن و ذهن وجود دارد. هنگامی که از بدن مراقبت می کنید، بهتر فکر می کنید و احساس بهتری خواهید داشت. 

خودمراقبتی فیزیکی شامل این جنبه ها است که چگونه به بدن خود غذا می دهید، چقدر می خوابید، چقدر فعالیت بدنی انجام می دهید و چقدر به نیازهای بدنی خود رسیدگی می کنید. رفتن به معاینات دور ه ای، مصرف دارو ها طبق تجویز پزشک ، و مدیریت سلامت ، همگی بخشی از خودمراقبتی فیزیکی هستند. 

وقتی نوبت به خودمراقبتی فیزیکی می‌رسد، سؤالات زیر را از خود بپرسید تا ارزیابی کنید که آیا در این کار موفق هستید یا برخی از زمینه‌ها وجود دارد که نیاز به بهبود داشته باشند:

آیا خواب کافی دارید؟

آیا رژیم غذایی شما به خوبی به بدن انرژی می رساند ؟

آیا مراقب سلامتی خود هستید؟

آیا به اندازه کافی ورزش می کنید؟ 

2- خودمراقبتی اجتماعی

اجتماعی شدن کلید مراقبت از خود است. اما، اغلب، وقت گذاشتن برای دوستان سخت است و وقتی زندگی شلوغ می شود، راحت می توان از روابط اجتماعی خود غافل شد. 

ارتباطات نزدیک برای آرامش فردی مهم است. بهترین راه برای پرورش و حفظ روابط نزدیک، صرف زمان و انرژی برای ایجاد روابط خود با دیگران است. 

ساعات معین و مشخصی وجود ندارد که بخواهید برای دوستان خود وقت بگذارید  یا روی روابط خود کار کنید. هرکسی نیازهای اجتماعی  متفاوتی دارد.

نکته کلیدی این است که متوجه شوید نیازهای اجتماعی شما چیست و زمان کافی برای ایجاد یک زندگی اجتماعی بهینه در برنامه خود اختصاص دهید. 

برای ارزیابی خودمراقبتی اجتماعی، موارد زیر را در نظر بگیرید: 

آیا زمان کافی را با دوستان خود می گذرانید ؟

برای تقویت روابط خود با دوستان و خانواده چه می کنید؟ 

3- خودمراقبتی ذهنی

طرز فکر شما و چیزهایی که ذهن خود را با آنها پر می کنید به میزان زیادی بر سلامت روانی شما تأثیر می گذارد. خودمراقبتی ذهنی شامل انجام کارهایی است که ذهن شما را هوشیار نگه می دارد، مانند معماها، یا یادگیری در مورد موضوعی که شما را مجذوب خود می کند.

ممکن است دریابید که خواندن کتاب یا تماشای فیلم هایی که به شما الهام می بخشد، ذهن شما را تقویت می کند. خودمراقبتی ذهنی همچنین شامل انجام کارهایی است که به شما کمک می کند از نظر روانی سالم بمانید. برای مثال، تمرین مهربانی و پذیرش خود به شما کمک می کند گفتگوی درونی سالم تری داشته باشید.

در اینجا چند سوال وجود دارد که باید در مورد مراقبت از خود به آن فکر کنید: 

آیا زمان کافی برای فعالیت هایی که از نظر ذهنی شما را تحریک می کنند اختصاص می دهید؟

آیا کارهای پیشگیرانه ای انجام می دهید که به شما کمک کند از نظر روانی سالم بمانید؟ 

4- خودمراقبتی معنوی

تحقیقات نشان می دهد که سبک زندگی مذهبی یا معنویت به طور کلی سبک زندگی سالم تری است. با این حال، پرورش روحیه معنوی شما نیازی به سبک و سیاق خاص ندارد. این کار می‌تواند شامل هر چیزی باشد که به شما کمک می‌کند حس عمیق‌تری از معنا، درک یا ارتباط با کیهان ایجاد کنید. 

چه از مدیتیشن لذت ببرید، چه از شرکت در مراسم مذهبی یا دعا کردن، خودمراقبتی معنوی مهم است. 

همانطور که زندگی معنوی خود را در نظر می گیرید، از خود بپرسید: 

درباره زندگی و تجربیات خود چه سوالاتی از خود می پرسید؟

آیا درگیر اعمال معنوی می‌شوید که آن را برآورده می‌کنید؟

5- خودمراقبتی عاطفی

داشتن مهارت های مقابله ای سالم برای مقابله با احساسات ناخوشایند مانند خشم، اضطراب و اندوه بسیار مهم است. خودمراقبتی عاطفی شامل فعالیت‌هایی است که به شما کمک می‌کند تا احساسات خود را به طور منظم بشناسید و بیان کنید.

چه با شریک زندگی یا دوست نزدیک خود در مورد احساس خود صحبت کنید، یا زمانی را برای فعالیت های فراغتی که به شما در پردازش احساساتتان کمک می کند اختصاص دهیدبنابراین لازم است که تمرینات خودمراقبتی عاطفی را در زندگی خود بگنجانید. 

هنگام ارزیابی راهبردهای خودمراقبتی عاطفی، این سؤالات را در نظر بگیرید: 

آیا روش های سالمی برای پردازش احساسات خود دارید؟

آیا فعالیت هایی را در زندگی خود گنجانده اید که به شما کمک می کند احساس شارژ کنید؟

برنامه مراقبت از خود را گسترش دهید

خودمراقبتی یک استراتژی یکسان برای همه نیست. برنامه مراقبت از خود  باید مطابق با نیازهای شما و آنچه در حال حاضر در زندگی شما می گذرد تنظیم شود. 

یک طرح مراقبت از خود برای یک دانشجوی پرمشغله که همیشه از نظر ذهنی تحریک شده است و یک زندگی اجتماعی شلوغ دارد، ممکن است نیاز به تأکید بر خودمراقبتی فیزیکی داشته باشد. 

از سوی دیگر، یک فرد بازنشسته ممکن است نیاز داشته باشد که خودمراقبتی اجتماعی بیشتری را در برنامه خود بگنجاند تا مطمئن شود که نیازهای اجتماعی او برآورده شده است. 

ارزیابی کنید که کدام بخش از زندگی شما به توجه و مراقبت بیشتری نیاز دارد. و زندگی خود را  ارزیابی کنید. همانطور که وضعیت شما تغییر می کند، نیازهای خود مراقبتی شما نیز احتمالا تغییر خواهد کرد.

وقتی متوجه شدید که جنبه خاصی از زندگی خود را نادیده می گیرید، برنامه ای برای تغییر ایجاد کنید. لازم نیست همه چیز را به یکباره حل کنید.کافی است یک قدم کوچک را برای شروع مراقبت بهتر از خودتان بردارید.