اگر فشار خون بالا کنترل نشود، خطراتی مانند بیماری‌های قلبی، سکته‌ی مغزی و نارسایی کلیه گریبان‌گیر بیمار خواهند شد.
به
گزارش روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت استان مرکزی و لرستان به مناسبت روز
جهانی فشار خون در ادامه مطلبی میخوانیم:
از سال ۲۰۰۶، اتحادیه جهانی فشار خون بالا WHI روز ۱۷ ماه می را به عنوان روز جهانی فشار خون بالانام‌گذاری
کرد. هدف از این روز، که مصادف است با ۲۸ اردیبهشت ماه، افزایش آگاهی عمومی در
مورد فشار خون بالا در سراسر جهان است. این موضوع از این جهت حائز اهمیت است که
اغلب بزرگسالان مبتلا به این بیماری، دانش و آگاهی کافی را در مورد آن ندارند.
فشار خون بالا چیست؟
فشار
خون بالا که با نام پُر فشاری خون نیز شناخته می‌شود، یک بیماری مزمن است که
چنانچه بدان توجه و رسیدگی نشود، در طول زمان به یک وضعیت خطرناک تبدیل شده و
زندگی فرد را با خطر مواجه می‌سازد. در ادامه نگاهی بر چگونگی بروز این بیماری
خواهیم داشت.
قلب
عضله‌ای است که خون را به طرف تمام اندام‌های بدن پمپاژ کرده و به این وسیله،
اکسیژن، از طریق رگ‌های خونی به اندام‌های حیاتی بدن منتقل می‌شود. فشار خون در
واقع مقدار نیرویی است که خون در حین عبور از رگ‌ها و شریان‌ها، به دیواره‌ی آن‌ها
وارد می‌سازد.بعضی اوقات، ممکن است مشکلاتی سبب باریک شدن شریان‌ها شوند، در نتیجه
حین انتقال خون به اندام‌های بدن، نیروی بیشتری به دیواره‌ی رگ‌ها وارد خواهد شد.
زمانی که این نیرو زیاد باشد، رگ‌ها و شریان‌ها تحت فشار بیش از حد قرار گرفته و
در طولانی مدت آسیب خواهند دید.
چنانچه
فشار خون بالا کنترل نشود، خطراتی مانند بیماری‌های قلبی، سکته‌ی مغزی و نارسایی
کلیه گریبان‌گیر بیمار خواهند شد. خوشبختانه پُر فشاری خون را می‌توان کنترل کرد و
زمانی که فرد بداند به این بیماری مبتلا است، به راحتی و با مشورت پزشک می‌توان از
بروز عوارض جانبی خطرناک این عارضه آن پیشگیری نمود.
علائم
و نشانه‌های فشار خون بالا چیست؟
بیشتر
افراد مبتلا به فشار خون بالا هیچ علائمی را تجربه نخواهند کرد، به همین دلیل اغلب
فشار خون بالا راقاتل خاموشمی‌نامند. اما حتی بدون وجود علائم نیز، آسیب به رگ‌های
خونی و قلب ادامه می‌یابد و در نهایت ممکن است زندگی فرد در معرض خطرات جدی قرار
گیرد. زمانی که فشار خون به شدت بالا باشد، ممکن است این علائم پدیدار شود:
سردرد-حالت تهوع- استفراغ- سرگیجه- تاری دید یا دو بینی- خون دماغ- تپش قلب- نفس
نفس زدن-درد در قفسه سینه.
عوامل
خطر ابتلا به فشار خون بالا کدامند؟
هر انسانی ممکن است که دچار فشار خون بالا شود اما عواملی
وجود دارد که ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. از جمله‌ی این عوامل می‌توان
موارد زیر را در نظر گرفت:
1-سن:
با افزایش سن، انعطاف‌پذیری رگ‌های خونی نیز به تدریج کاهش می‌یابد و احتمال ابتلا
به فشار خون بالا بیشتر می‌شود. همچنین پیری و افزایش سن به خودی خود مشکلاتی را
برای سلامتی به همراه دارد که می‌توانند در بروز پُر فشاری خون دخیل باشند.
2-سابقه
خانوادگی و عوامل ژنتیکی: افرادی که اقوام نزدیک آن‌ها به فشار خون بالا مبتلا
هستند، به احتمال زیاد به این عارضه مبتلا خواهند شد.
3-اضافه وزن و چاقی:
افرادی که دارای اضافه وزن هستند، به خون بیشتری برای تأمین اکسیژن و مواد مغذی
بافت‌های بدن خود نیاز دارند. با
افزایش میزان گردش خون در رگ‌های خونی، فشار بر دیواره‌های شریان نیز افزایش می‌یابد.
4-عدم فعالیت فیزیکی:
افرادی که به لحاظ فیزیکی غیرفعال هستند، ضربان قلب بالاتری دارند. به این معنی که
قلب با هر انقباض نیروی بیشتری به رگ‌ها وارد کرده و در نتیجه فشار خون افزایش می‌یابد.
علاوه‌بر این عدم فعالیت فیزیکی، ممکن است اضافه وزن را به همراه داشته باشد که با
فشار خون بالا ارتباط مستقیی دارد. مصرف دخانیات: رگ‌های خونی در افرادی که سیگار
می‌کشند، باریک می‌شود و در نتیجه فشار خون بالا می‌رود. علاوه‌بر این، استعمال
سیگار بر ریه‌ها و میزان اکسیژن ورودی به قلب نیز تاثیر می‌گذارد. بنابراین قلب
خون را سریعتر پمپاژ می‌کند تا این کمبود اکسیژن به نحوی جبران شود. این مسئله نیز
سبب افزایش فشار وارد بر رگ‌ها و در نتیجه فشار خون بالا خواهد شد.
5-نوشیدن
زیاد الکل: مصرف بیش از حد الکل به مرور زمان باعث آسیب دیدن قلب و عروق آن شده و
در نتیجه می‌تواند خطر بروز پُر فشاری خون را نیز افزایش دهد.
6-استرس روانی: زندگی پر
استرس امروزی می‌تواند تأثیر بسیار زیادی بر فشار خون داشته باشد. ممکن است برخی
افراد با استعمال دخانیات یا نوشیدن الکل سعی در کاهش استرس روانی خود داشته باشند
اما این مسائل احتمال بروز بیماری قاتل خاموش را در آن‌ها به شدت افزایش می‌دهد.
7-بارداری: احتمال بروز
فشار خون بالا در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی بیشتر است.
عوارض
و مشکلات ابتلا به فشار خون بالا:
فشار
بیش از حد به دیواره شریان‌ها که ناشی از فشار خون بالا است، می‌تواند به رگ‌های
خونی و همچنین اندام‌های بدن آسیب جدی برساند. هرچه میزان فشار خون افزایش یابد
ممکن است کنترل آن دشوارتر شده و فرد را در معرض خطراتی جدی قرار دهد.
چه کسانی باید به پزشک
مراجعه کنند؟
بسیاری
از افراد مبتلا به فشار خون بالا علائمی ندارند. به همین دلیل، توصیه می‌شود تا
تمامی افراد، به ویژه آن‌هایی که دارای پیشینه‌ی خانوادگی فشار خون بالا، اضافه
وزن، سن بیشتر از ۴۰سال و سایر عوامل خطر ابتلا به این بیماری هستند، ۲ مرتبه در
سال با مراجعه به پزشک، فشار خون خود را اندازه‌گیری نمایند.
چگونه
فشار خون بالا و عوارض ناشی از آن را کنترل کنیم؟
فشار
خون بالا را می‌توان کنترل کرد. البته راه‌های کنترل فشار خون بالا به شدت بروز
این عارضه بستگی دارد. به طور مثال، در مورد افرادی که فشار خون آن‌ها کمی بالا
است، پزشک ممکن است تغییر سبک زندگی و سنجش منظم فشار خون را کافی بداند و دیگر
نیازی به مصرف دارو نباشد. اما در کسانی که فشار خون آن‌ها بسیار بالا است، ممکن
است داروهایی تجویز شوند که به کنترل فشار خون کمک خواهند کرد.
کنترل
فشار خون بالا از طریق اصلاح سبک زندگی
در
بسیاری از موارد، می‌توان با اصلاح سبک زندگی و در پیش‌گرفتن زندگی سالم از ابتلا
به فشار خون بالا پیشگیری کرد و یا آن را درمان نمود. یک سبک زندگی سالم شامل ورزش
روزانه، کنترل استرس، پیروی از رژیم غذایی سالم و کم نمک، اجتناب از سیگار کشیدن،
نگه‌داشتن وزن در حد نرمال و مدیریت بیماری دیابت است.
در نهایت چنانچه به
دنبال اطمینان از عدم ابتلا به فشار خون بالا هستید، بهتر است که یک سبک زندگی
سالم را در پیش بگیرید و به‌طور مرتب فشار خون خود را بررسی نمایید